پس از گذشت ۱۰ سال
ضربان یك سیاه چاله كلان جرم همچنان می زند
نهایت علم: با آنكه بیش از 10 سال از كشف نخستین ضربان تأیید شده از یك سیاه چاله كلان جرم می گذرد، اما این ضربان همچنان پرقدرت می تپد.
به گزارش نهایت علم به نقل از ایسنا و به نقل از فیز، مشاهدات ماهواره ای پرتوی ایکس موفق به رصد این ضربان های مکرر بعد از مسدود شدن سیگنال آن توسط خورشید شده است.
اخترشناسان می گویند این طولانی ترین ضربانی است که تابحال در یک سیاه چاله دیده شده است و به آنها اطلاعاتی درباره اندازه و ساختار نزدیک به افق رویدادش ارائه می دهد. افق رویداد سیاه چاله به فضای اطراف آن می گویند که هیچ چیز جز حتی نور نمی تواند از آن فرار کند.
این مطالعه توسط محققان "رصدخانه ملی اخترشناسی"، " آکادمی علوم چین" و "دانشگاه دورام انگلیس" انجام شده و یافته های آن نیز در مجله "Monthly Notices of the Royal Astronomical Society" انتشار یافته است.
ضربان این سیاه چاله نخستین بار در سال ۲۰۰۷ در مرکز کهکشانی به نام "RE J۱۰۳۴ + ۳۹۶" که تقریباً ۶۰۰ میلیون سال نوری از زمین فاصله دارد، کشف شد. هر یک ساعت سیگنال هایی از این غول کهکشانی ساطع می شود و این رفتار در تصاویر ثبت شده توسط ماهواره ها در سال ۲۰۱۱ قابل مشاهده بود. در سال ۲۰۱۸ ماهواره "ایکس. ام. ام-نیوتن"(XMM-Newton) متعلق به آژانس فضایی اروپا توانست سیاه چاله را باردیگر رصد کند و در کمال تعجب دانشمندان این دفعه نیز متوجه همان ضربان شدند.
ذرات با سیاه چاله کلان جرم برخورد می کنند و در همان زمان نیز سیاه چاله از مواد موجود در قرص برافزایشی تغذیه می کند که این قرص برافزایشی مقدار زیادی انرژی از یک ناحیه نسبتاً کوچک از فضا منتشر می کند اما این اتفاق نیز همانند مشاهده الگوی خاص تکرار ضربان یک سیاهچاله به ندرت دیده می شود.
یک قرص برافزایشی(accretion disc) یک ساختار دیسک مانند از ماده است که به شکل حلقوی به دور یک جسم خاص می چرخد. این جسم می تواند یک ستاره جوان، یک کوتوله سفید، یک ستاره نوترونی یا یک سیاهچاله باشد. این چرخش موجب ایجاد گرما و تابش می شود و دامنه این تابش برای ستارگان جوان مادون قرمز و برای بازماندگان ستاره ای پرتو ایکس است.
زمان بین ضربان ها می تواند اطلاعاتی در مورد اندازه و ساختار ماده نزدیک به افق رویداد سیاهچاله در اختیار دانشمندان قرار دهد.
پروفسور "کریس دان"(Chris Done) از دانشگاه دورام اظهار داشت: ایده اصلی برای چگونگی شکل گیری ضربان این است که قسمت های داخلی قرص برافزایشی در حال گسترش و انقباض هستند. تنها سیستم دیگری که ما می دانیم چنین عملکردی دارد، یک سیاهچاله ستاره وار صد هزار برابر کوچک تر است که در کهکشان راه شیری ما قرار دارد و توسط یک ستاره همراه دوگانه تغذیه می شود و دارای درخشندگی و بازه های زمانی کمتری است.
سیاهچاله ستاره وار(Stellar black hole) سیاهچاله ای است که عمدتاً از فروریزی حاصل از گرانش یک ستاره با جرم معمولی به وجود می آید. ستاره دوگانه یک سامانه ستاره ای است که در آن دو ستاره به دور مرکز سنگینی سراسری مشترک میان خود گردش می کنند. سامانه های دارای بیشتر از دو ستاره را سامانه های چند ستاره ای می نامند.
دکتر "چیچوان جین"(Chichuan Jin) نویسنده اصلی این مطالعه از آکادمی علوم چین اظهار داشت: این ضربان اعجاب انگیز است و ثابت می کند که چنین سیگنال هایی که از یک سیاه چاله کلان جرم ساطع می شوند می توانند بسیار قوی و پایدار باشند. همینطور این بهترین فرصت را برای دانشمندان فراهم می آورد تا ماهیت و منشاء این سیگنال ضربان را بیشتر مورد بررسی قرار دهند. مرحله بعدی تحقیق، تجزیه و تحلیل جامع این سیگنال و مقایسه آن با رفتار سیاهچاله های ستاره وار کهکشان راه شیری است.
منبع: نهایت علم
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب